රැනිකට් / නිව්කාසල් රෝගය Newcastle Disease

 

•       ඉතාමත් ඉහල මරණ ප්‍රතිශතයක් සහිත වේගයෙන් බෝවන වෛරස් රෝගයකි.

•       කුඩා පැටවුන්ට හා එන්නත් නොකල සතුන්ට රෝගය වැලදුනහොත් මරණ ප්‍රතිශතය 90%-100% දක්වා විය හැක.

රෝග ලක්ෂණ

•       කොල පැහැති පාචනය

•       උදාසීනත්වය

•       වෙව්ලීම

•       ගෙල ඇඹරීම

•       ආහාර රුචිය නොමැතිකම

•       ශ්වසන අපහසුතා (සමහර විට කුරුල්ලන් විසිල් හඬක් නිකුත් කරයි)

•       මුඛයෙන් පැහැදිලි ශ්ලේෂ්මල ස්‍රාවයක් පිටවීම

•       සතුන් වැටීම

•       හදිසි මරණය (සමහර විට එකම සොයා ගැනීම)

•       100% දක්වා රෝගාබාධ සහ මරණ අනුපාතය

•       බිත්තර නිෂ්පාදනය අඩාල විය හැකිය හෝ සම්පූර්ණයෙන්ම නතර විය හැකිය.

•        බිත්තරවල වර්ණය, හැඩය හෝ මතුපිට අසාමාන්‍ය විය හැකි අතර ජලය සහිත ඇල්බියුමින් තිබිය හැකිය

රෝගය පැතිරීම

•       ආසාදිත පක්ෂීන් පිට කරන වාතය, ශ්වසන ස්‍රාවයන් සහ මළපහ මගින් වෛරසය පිට කරයි

•       සුලග

•       ආසාදිත සතුන්

•       ගොවිපල සේවකයින් හා යන්ත්‍ර සූත්‍ර හා වාහන මගින් වෛරසය පැතිරීම සිදුවේ

ප්‍රතිකාර හා වලක්වා ගැනීම

•       රෝගය වැලදීමට පෙර සතුන් එන්නත් කිරීම

•       වෛරස රෝගයක් බැවින් රෝගය වැලදුනු පසු ප්‍රතිකාර නොමැත

•       ගොවිපලේ ජෛව සුරක්ෂිතතාවය පවත්වාගැනීම මගින් අවදානම අඩුකරගත හැක

 

Mulato II මුලාටෝ II

 

2004 වර්ශයේදී කොලොම්බියාවේදී මුලාටෝ II නම්  දෙමුහුම් බ්‍රැකේරියා තෘණ විශේෂය බිහිකර ඇත.

Brachiaria ruziziensis හා B. decumbens හා B. brizantha යන තෘණ මුහුම් කිරීමෙන් මෙම නව හයිබ්‍රිඩ් තෘණ විශේෂය නිපදවා ඇත.

මුලටෝ II ශාකයට පුළුල් මූල පද්ධතියක් ඇති අතර එමඟින් නියඟයට ඔරොත්තු දෙන අතර වැසි සමය ආරම්භයේදී වේගයෙන් නැවත වර්ධනය වීමට ඉඩ සලසයි. එහි වැඩිවියට පත් කොළ, සවස් කාලයේ පිනි වැටෙන විට කොළ මත තැන්පත් වන තෙතමනය පසුදා උදෑසන වන තෙක් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කිරීමට මුලටෝ II ශාකයට ඉඩ සලසයි.

අස්වැන්න  හෙක්ටයාරයකට වියලි ද්‍රව්‍ය මෙට්‍රික් ටොන් 14-35 අතර පරාසයක පවතින අතර අස්වැන්නේ ප්‍රමාණය පස,වර්ෂාපතනය,වගාවේ ස්වභාවය මත තීරණය වේ.

දල ප්‍රෝටීන ප්‍රමාණය 10-17% පමණ වේ.

සයිලේජ් හා හේ නිෂ්පාදනය සදහා ඉතාමත් සුදුසු තෘණ වර්ගයක් වන මුලාටෝ II අනෙකුත් බ්‍රැකේරියා තෘණ විශේෂ වලට වඩා වැඩි අස්වැන්නක් හා පෝශක ප්‍රමාණයක් ලබාදෙයි.

තෘණ වගාව සංස්ථාපනය

බීජ මගින් හා පැල මගින් නව වගාාව ආරම්භකල හැක.

බීජ හෙක්ටයාරයකට බීජ කිලෝග්‍රෑම් 10-12 අතර ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ.

බීජ වැපිරීම හෝ පේලියට දැමීම සිදුකල හැක. පේලි අතර පරතරය සෙන්ටිමීටර 45-50 සුදුසු වේ.

බීජ සිටුවීමෙන් පසු පලමු අස්වැන්න දින 60-70පමණ ගතවිය හැකි අතර ඉන්පසු දින 40-60 අතර කාලයකදී අස්වැන්න ලබාගත හැක.

අනෙකුත් බ්‍රැෙක්රියා තෘණ විශ්ෂ මෙන් මල් පිපෙන බැවින් වගාවේ 5% මල් පිපෙන අවස්ථාවේදී අස්වැන්න නෙලාගත යුතුය.

අ්න්න නෙලීමේදී පොලව මට්ටමේ සිට සෙන්ටිමීටර 5ක උසින් කැපීම නිර්දේශ කෙරේ.